රාජ්‍ය පරිපාලනය අර්ථකතනය

 

රාජ්‍ය පරිපාලනය යන අංශය සීඝ‍්‍රයෙන් වර්ධනය වන්නේ දෙවන ලෝක  යුද්ධයෙන් පසු කාලය තුළ ඉස්මතු වන සුබසාධන රාජ්‍යය සංකල්පය සම`ගය. නිර්බාධවාදී රාජ්‍යය සංකල්පයට අනුව රාජ්‍යයට පැවරුනේ නීතිය හා සාමය ආරක්ෂා කිරීම පමණි. නමුත් සුබසාධකවාදය ඉදිරිපත් වීමත් සම`ග ධනවාදයේ ව්‍යාප්තිය සම`ග ඉස්මතු වු විවිධ සමාජ ආර්ථික ප‍්‍රශ්ණ විසදීම ස`දහා රාජ්‍යයේ මැදිහත් වීම වැඩි වන්නට විය. එයාකාරයට වර්ධනය වු කාර්යභාරයන් ඉටු කරගැනීම ස`දහා කාර්යක්ෂම ස්ථාවර නිළධාරි පැලැන්තියක අවශ්‍යතාවය ඉස්මතු වු  අතර එම නිසා සෑම රාජ්‍යයක් විසින්ම වෘත්තිමය නිළධාරී පැලැන්තියක් වර්ධනය කර ගතී. ඒ අනුසාරයෙන් රාජ්‍ය පරිපාලනය දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු වර්ධනය වන ආකාරය දැකිය හැකිය.

රාජ්‍ය පාරිපාලනය යනු කුමක්ද යන්න විමසීමට පෙර පරිපාලනය යනු කුමක්ද යන්න විමසිය යුතුය. මේ අනුව පාරිපාලනය යන්නට ඉංග‍්‍රීසි භාෂාවේ දී භාවිත කරන්නේ ්ාපසබසිඑර්එසදබ යන්නය. මෙය ලතින් භාෂාවේ ්ා සහ ඵසබසිඑර්රු යන වචනවලින් බි`දී ආවකි. ්ා යන්නහි අර්ථය ”හට” යන්න වන අතර ඵසබසිඑර්රු යන්නෙහි තේරුම සේවය කිරීම හෝ  සැලකීමය. මෙ සරළව ගත් කල්හි පරිපාලනය යනු ”සැළකීම, රැුකබලා ගැනීම, හා පාලනය හෝ රාජ්‍යය කටයුතු පරිපාලනය කිරීමයි.” මේ අනුව ෆිලික්ස් ඒ නිග්‍රෝ පෙන්වා දෙන්නේ ”පරිපාලනය යනු මහජනයා හා භෞතික වස්තූන් සංවිධානය හා උපයෝගි කරගෙන යම් ඉලක්කයක් සපුරා ගැනීමයි. මේ අනුව පරිපාලනය මුලික කරුණු දෙකක් මත පදනම් වන බව පෙනේ. එනම්,

1. සාමුහික වෑයම

2.පොදු අභිලාෂ මුදුන් පමුණුවා ගැනීම

මේ අනුව පරිපාලනය යන කි‍්‍රයාවලිය සමාජයේ සෑම ක්ෂේත‍්‍රයකටම පොදු වේ. එය,

x සුපිරි වෙළ`දසැලක්

x බැංකුවක් 

x විශ්වවිද්‍යාලයක් 

x පාසලක් 

x රෝහලක්

x පළාත් පාලන ආයතනයක්

යන සෑම ක්ෂේත‍්‍රයකම පවතී. ඉහත තත්ත්්වයන් විශ්ලේෂණය කිරීමේ දී පැහැදිලි වන්නේ පරිපාලනය යන්න අදාළ වන්නේ රාජ්‍යය අංශයට පමණක් නොවන බවයි. එය පෞද්ගලික අංශයටද අදාළ වේ. ලෙනාඞ් ඞී. වයිට් පෙන්වා දෙන්නේ ”පරිපාලනය හා හැඩය හා අභිමතාර්ථය අනුව ද රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ආයතන තුළ විවිධ මට්ටමින් කි‍්‍රයාත්මක වුවත් ඒ තුළින්  දිවයන පොදු එක`ගතාවයක් නැතහොත් අනන්‍යතාවයක් දැකිය හැකි බවයි. පරිපාලනය පෞද්ගලික අංශය හෝ රාජ්‍ය අංශයේ සැළසුම්ගත පරිපාලන රටාවක් බිහිකිරීමට පදනම සපයයි.

පරිපාලනය වනාහි රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික යන දෙඅංශයටම අදාළ වන්නකි. ඒ අනුව රාජ්‍ය අංශය හෝ පෞද්ගලික අංශයේ කටයුතු වඩාත් ක‍්‍රමානුකූලව සහ සැළසුම්සහගතව කි‍්‍රයාත්මක කිරීම ස`දහා උපයෝගි කරගනු ලබන කි‍්‍රයාවලිය පරිපාලනය ලෙසින් හැදින්විය හැකිය. තවත් ආකාරයකට ප‍්‍රකාශ කරන්නේ නම් ප‍්‍රතිපත්ති හා තීරණ කි‍්‍රයාවට නංවනු ලබන කි‍්‍රයාදාමය පරිපාලනය වශයෙන්ද හැදින්විය හැකිය.

ඉහත ආකාරයේ පරිපාලන කි‍්‍රයාවලියක් රාජ්‍ය අංශය තුළ පවතින අතර, එය රාජ්‍යය පරිපාලනයයි. නුතන රාජ්‍යයේ පරිපාලන, සුබසාධක සංවර්ධනය හා සංස්ථාගත කි‍්‍රයාවලීන්ගේ ස්වරූපය නිසා රාජ්‍ය පරිපාලනය පිළිබ`ද අවධාරණය හා භාවිතය පිළිබ`ද වැ`දගත්කම වැඩි වී ඇත. චාල්ස්. ඒ. බෙයර්ඞ්ගේ අදහස වන්නේ පරිපාලනය තරම් වෙනත් විෂයක් වැදගත් නොවන බවයි.ලෙපෙව්ස්කි පවසන අන්දමට ශිෂ්ටාචාරය රැුදී පවතින්නේ විද්‍යාවක් හෝ දර්ශනවාදයක් ගොඩනැගීමේ අප සතු හැකියාව මෙන්ම ශිෂ්ටාචාරයේ අවශ්‍යතා ඉටුකළ හැකි පරිපාලන කි‍්‍රයාවලියකට හිමිකම් කියන රජයක් මත පමණි. රාජ්‍යය පරිපාලනය යන යෙදුමෙන් කරුණු දෙකක් අදහස් වේ. එනම්,

1. ශාස්ත‍්‍රීය විමර්ශනය 

2. අධ්‍යයනයට ලක්වන විෂයක් මෙන්ම කි‍්‍රයාවලියක් වීම.

කි‍්‍රයාවලියක් ලෙස රාජ්‍ය ප‍්‍රතිපත්ති කි‍්‍රයාත්මක කිරීම හා බලාත්මක කිරීම නිදසුන් වේ. බොහෝ විද්වතුන් විසින් තමාට ආවේණික වු ක‍්‍රමවේද, කාල පරාසයන් හා පරිසර තත්ත්වයන් යටතේ රාජ්‍ය පරිපාලනය අර්ථ දක්වා  ඇති අතර, පිළිගත් නිශ්චිත වු ක‍්‍රමවේදයක් නොමැත. 

රාජ්‍ය පරිපාලනයේ මව දේශපාලන විද්‍යාවයි. එනම්, රාජ්‍ය පරිපාලනයේ විද්‍යාවක් ලෙස හැඣීරීමට සිදුවනුයේ දේශපාලන විද්‍යාව තුළ එය පිළිසි`ද ගැනීමෙන් පසුවය. රාජ්‍ය පරිපාලනය අනිවාරයෙන්ම දේශපාලනය හා බද්ධ වන්නකි. රාජ්‍ය පරිපාලනය පිළිබ`ද ප‍්‍රථමයෙන්ම විද්‍යාත්මක විග‍්‍රහයක් ඉදිරිපත් කළ පුද්ගලයා වන්නේ ලෙනාඞ් ඞී වයිට් ය. ඔහු පෙන්වා දෙන්නේ ”ආඞ්ඩුවේ බල අධිකාරිය විසින් තීරණය කරන ලද රාජ්‍යය ප‍්‍රතිපත්ති කි‍්‍රයාවට නංවමින් ඒවායේ අරමුණු සාධනය කරලීම ස`දහා කි‍්‍රයාත්මක වන සමස්ත කි‍්‍රයාදාමය රාජ්‍ය පරිපාලනය වන බවයි.” මීට අමතරව රාජ්‍ය පරිපාලනය සම්බන්ධයෙන් ඉදිරිපත් වු නිර්වචන කිහිපයක් පහත පරිදි ස`දහන් කළ හැකිය.

රාජ්‍ය නීතිය විධිමත්ව හා සවිස්තරාත්මකව කි‍්‍රයාවට නැංවීම රාජ්‍ය පරිපාලනයයි.

-වුඞ්රෝ විල්සන්

ආණ්ඩුවේ කි‍්‍රයාකාරිත්වය රාජ්‍ය පරිපාලනය

-පර්සි මක්වින් 

රාජ්‍ය ප‍්‍රතිපත්ති කි‍්‍රයාවට නැංවීමේ සමස්ත කි‍්‍රයාදාමය රාජ්‍ය පරිපාලනය

මර්සන්

රාජ්‍යයේ අධිකාරි බල ආයතන මගින්  ප‍්‍රකාශයට පත් කෙරෙන රාජ්‍ය ප‍්‍රතිපත්ති කි‍්‍රයාවට නංවමින් අපේක්ෂිත අරමුණු ඉටුකර ගැනීම හා සම්බන්ධ කි‍්‍රයාදාමය රාජ්‍ය පරිපාලනයයි.

මාර්ෂල්. ඊ. ඩිමොස්

රාජ්‍ය පරිපාලනය යනු ආණ්ඩුවේ විධායක කාර්යයන් සම්බන්ධ සමස්ත කි‍්‍රයාදාමය වේ.

හර්බට්. ඒ. සයිමන්

රාජ්‍ය පරිපාලනය දේශපාලනමය වටිනාකම කි‍්‍රයාවට නංවන ප‍්‍රධාන ක්ෂේත‍්‍රයේ ලෙස හදුන්වා දිය හැකිය. රාජ්‍ය ප‍්‍රතිපත්ති කි‍්‍රයාත්මක කිරීමේ පුද්ගලයා සාමුහික උත්සහයන් සම්බන්ධීකරණය කිරීම ලෙස දැක්විය හැකිය. එය රාජ්‍යයේ රටානුගත කි‍්‍රයාවලියයි.

ජේ. එම්. පීෆ්නර් සහ ආර්.ප්‍රෙස්නස්

ඉහත තත්ත්වයන් විමසීමේ දී පැහැදිලි වන්නේ රාජ්‍ය පරිපාලනය යනු ”ආණ්ඩුවේ තීරණ නැතහොත් රාජ්‍ය ප‍්‍රතිපත්ති කි‍්‍රයාවට නැංවීම අන්තරගත සමස්ත කි‍්‍රයාදාමය රාජ්‍ය පරිපාලනය” වන බවයි.

රාජ්‍ය පරිපාලනය පිළිබ`ද හදුන්වමින් ෆීලික්ස් ඒ නිග්‍රෝ පෙන්වා දෙන්නේ ”ආණ්ඩුවේ විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක, අධිකරණ යන අංශ තුනේ පවතින අන්තර් කි‍්‍රයාකාරිත්වය රාජ්‍ය පරිපාලනය බවයි.” නමුත් ඇතැම් අය පෙන්වා දෙන්නේ රාජ්‍ය පරිපාලනය තුළින් අර්ථකතනය වන්නේ ආණ්ඩුවේ විධායක හස්තය පමණක් වන බවයි. මන්ද යත් විධායකයේ කාර්ය වන්නේ පරිපාලනයයි. එය රාජ්‍ය කටයුතුවල අදාළ බැවින් පරිපාලනය යනුවෙන් හැදින්විය හැකි බව ඔවුන්ගේ මතයයි. මේ සම්බන්ධයෙන් පිළිගත් පොදු අදහසක් දැකිය නොහැක. කෙසේ වෙතත් අදවන විට පරිපාලනය යන සාධකය ඉතා වැදගත් වේ. විශේෂයෙන්ම  ඕනෑම සංවිධානයක් තම අරමුණු ඉටුකර ගැනීමේ හැකියාව රදා පවතිනුයේ එය සතු පරිපාලනයේ සාර්ථකත්වය මතය. මෙය රාජ්‍යටද අදාළ වේ. විශේෂයෙන් අදවන විට, රාජ්‍ය අංශය සතු සම්පත් අරපිරිමැස්මෙන් ලාභදායිව යොදා ගනිමින් කි‍්‍රයාවට නංවන්නේ මෙම රාජ්‍ය පරිපාලනය මගිනි. එහෙයින් රාජ්‍ය පරිපාලනය යනු ආණ්ඩුවක විධායක හස්තයද වේ. එමෙන්ම එය ශිල්පීය කි‍්‍රයාකාරකම් ඉටුකරන්නා වු අංශය ද වේ.

රාජ්‍ය පරිපාලනය යනු එක් අතකින් ආණ්ඩුවේ වැඩ කටයුතු සංව්ධානය කිරීම, සැළසුම් කිරිම, කි‍්‍රයාවට නැංවීම, සම්බන්ධීකරණය, මෙහෙයවීම හා පාලනය කිරීම යන සමස්ත කි‍්‍රයාදාමයයි. නැතහොත් ආණ්ඩුව විසින් සම්පාදනය කොට විධානය කරනු ලබන නීති හා වෙනත් අණපනත් ප‍්‍රයෝගික වශයෙන් කි‍්‍රයාවට නංවන යාන්ත‍්‍රණයයි. එම යාන්ත‍්‍රණයට 

x අමාත්‍යාංශ

x දෙපාර්තමේන්තු

x බද්ධ සමාගම් 

x සංස්ථා

x අධිකාරි

යන යාන්ත‍්‍රණයන් අයත් වේ. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසුව සිදු වු සමාජ සංවර්ධනයත් විශේෂයෙන්ම සමාජ සංරක්ෂණය හා ප‍්‍රසිද්ධ සුභසාධන සේවාවන් වර්ධනය වී සුබසාධන රාජ්‍ය මතුවීමත් සම`ගම පරිපාලන සතු ව`ගකීම් සම්භාරයද අතිවිශාල විය. 1917 න් පසුව සමාජවාදය සම`ග රාජ්‍ය පරිපාලනය සතු වන කාර්යභාරය ද තවදුරටත් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත් රාජ්‍ය පරිපාලනයේදී අවශ්‍යය වන කරුණු කිහිපයකි. එනම්,

1. ශිල්පිය දැනුම 

2. ව්‍යාපාරික ලෙස කි‍්‍රයා කිරීම

4. ව`ගකීම දැරීම

පරිපාලන සේවය

පරිපාලන සේවා විභාගය පිළිබ`දව නවක උපාධිධාරීන්ට මෙන්ම රාජ්‍ය සේවයේ අවබෝධයක් නැත. එකල පැවති සිවිල් සේවය දිසාපති මෙන්ම උපදිසාපති වශයෙන් නම් කෙරුණි. නමුත් මෙය වර්තමානයේ දී හදුන්වන් ලබන්නේ ශි‍්‍ර ලංකා පරිපාලන සේවය යන්නයි. ශි‍්‍ර ලංකා පරිපාලන සේවයේට අදාළව අමාත්‍යය මණ්ඩලය හා රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාව ම`ගින් පනවනු ලබන සියලූම ප‍්‍රතිපත්ති ලේකම්තුමාගේ අනුමැතිව ඇතිව ශි‍්‍ර ලංකා පරිපාලන සේවා ශාඛාව ම`ගින් කි‍්‍රයාත්මක කරනු ලබයි.

ශි‍්‍ර ලංකා පරිපාලන සේවයේ ඉතිහාසය

1796 වර්ෂයේ දී ශි‍්‍ර ලංකාව මුහුදු බඩ පළාත් බි‍්‍රතාන්‍යයට යටත් වීමෙන් පසු එම ප‍්‍රදේශවල පරිපාලන කටයුතු මධුරාසියේ සිට කි‍්‍රයාත්මක වු පෙරදිග ඉන්දීය වෙළ`ද සමාගමේ නිළධාරීන් වෙතින් සිදුවිය. එහිදී ඇති වු ප‍්‍රායෝගික ගැටලූ මත 1802 වර්ෂයේදී පරිපාලන කටයුතු ස`දහා නිළධාරීන් පිරිසක් බි‍්‍රතාන්‍යයෙන් මෙරටට පත් කරන ලදී.

එය මෙරට සිවිල් සේවයේ ආරම්භ වු අතර පසුව මෙම සේවය බි‍්‍රතාන්‍ය සිවිල් සේවය පදනම් කරගනිමින් 1833 දී ලංකා සිවිල් සේවය වශයෙන් නම් කරනු ලැබීය. එය 1963 වසරේ දී එවකට පැවති ප‍්‍රාදේශීය ආදායම් පාලන නිළධාරී සේවයද ඇතුළත් වෙමින් ලංකා පරිපාලන සේවය ලෙස නම් කරනු ලැබීය. පසුව 1972 දී ශි‍්‍ර ලංකාව ජනරජයක් වීමෙන් පසු ශි‍්‍ර ලංකා පරිපාලන සේවය ලෙස නම් කරනු ලැබ මෙරට ප‍්‍රමුඛතම සිවිල් සේවාව වශයෙන් කි‍්‍රයාත්මක වේ.

ම්801 සිට 1833 කෝල්බෲක් කොමිසම දක්වා සිවිල් සේවය

ලංකාවේ එවකට පැවති සිවිල් සේවයේ වැදගත් ම තනතුරු සදහා තෝරා පත්කරගන්නා ලද්දේ නෝර්ත් ආණ්ඩුකාරවරයා සම`ග දිවයිනට පැමිණි නව දෙනා අතුරෙන් සහ ලංඩනයේ රාජ්‍ය ලේකම්වරයා විසින් තෝරා ගන්නා ලද නිළධාරී 24 දෙනාගෙන්ය. මෙම තෝරා ගැනීම් ස`දහා සුදුසුකම් ලෙස වඩාත්ම සැලකුනේ ඔවුන්ගේ සමාජ සම්බන්ධකම් සහ දැනඇදුනුම්කම් වු අතර, අධ්‍යාපන සුදුසුකම් ස`දහා සිදු කෙරුණේ අඩු තක්සේරුවකි. රජය සම`ග සමීප සම්බන්ධකම් ඇති එංගලන්තයේ තරුණයන් හට දැන හැදුනුම්කම් මත සිවිල් සේවයේ පත්වීමක් ලබාගැනීම වඩාත් පහසුවිය.

මේ අයට ගෙවු වැටුප් ප‍්‍රමාණයන් ඔවුන් ඉසුලූ තනතුර සහ පුද්ගලයා අනුව වර්ෂයකට පවුම් 300- 3000 අතර පැවතිණි. සිවිල් සේවයේ ප‍්‍රධානියා ලෙස සැළකුණු ප‍්‍රධාන ලේකම්වරයාගේ වාර්ෂික වැටුප 3000 පමණ විය. 

බ‍්‍රිතාන්‍යයේ රාජ්‍ය ලේකම්වරයා විසින් තෝරා ගන්නා ලද පළමු සිවිල් සේවා නිළධාරි කණ්ඩායමට අයත්වුයේ වයස අවුරුදු 16-28 අතර ඉතා ලාබාල තරුණයන්ය. මෙලෙස ලාබාල අය තෝරා ගැනීමේ ඔවුන්ගේ පරමාර්ථය වුයේ එවැනි තරුණයන් තුළ ලංකාවේ දීර්ඝ කාලයක් සේවය කරමින් මෙරට පරිපාලනය හා රටේ තත්ත්වය සම්බන්ධයෙන් උගෙනුම ලැබීමේ හැකියාවක් ඇතැයි ද නිවර්තන කලාපීය රටවල කටුක තත්ත්වයන්ට හැඩගැසීමේ හැකියාවක් ඔවුන් තුළ තිබේ යයි ද යන පිළිගැනීමයි. මේ අයගේ සේවා උසස්වීම් ස`දහා පිළිගත් නිර්ණායකයන් දීර්ඝ කාලීන සේවය සහ ජේ්‍යෂ්ඨත්වය වු අතර, කුසලතාවය කෙරෙහි වැඩි සැලකිල්ලක් නොදැක්විණි. මෙලෙස තෝරා ගත් ස්වල්ප දෙනෙකුගෙන් සැදුම්ලත් ලංකාවේ සිවිල් සේවාව ක‍්‍රමයෙන් සුවිශේෂි සේවාවක් හා වරප‍්‍රසාද ලත් පංතියක් බව වර්ධනය විය.

නෝර්ත් ආණ්ඩුකාරවරයාට පසුව මෙරට ආණ්ඩුකාර ධුරයට පත් වු මෙට්ලන්ඞ් ආණ්ඩුකාරවරයා විසින් මෙරට සිවිල් සේවය ස`දහා පුද්ගලයන් තෝරා ගැනීමේ දී අනුගමනය කළ මෙම පිළිවෙල සම්බන්ධයෙන් විරුද්ධත්වය දැක් වු අතර සේවයට ඇතුල්වන්නන් අවම වශයෙන් වයස අවුරුදු 22- 26 අතර අය විය යුතුය. යන්න ඔහුගේ පිළිගැනීම් විය. මේට්ලන්ඞ් ආණ්ඩුකාරවරයා වෙතින් වැඩභාර ගත් බර්න්ස් ආණ්ඩුකාරවරයා එවකට සිවිල් සේවයේ නියුතු පුද්ගලයන් සම්බන්ධයෙන් සිය නිරීක්ෂණය දක්වමින් කියා සිටියේ එවකට මෙරට සේවයේ නිරත සිවිල් නිළධාරීන් දස දෙනාගෙන් නව දෙනෙකු පාසල් හැරයාමේ ලාබාල වයසේ සිටි අය බවයි.

එවකට ලංකාවේ සිවිල් සේවයට ඇතුළු වන්නන් සදහා වයස් සීමාව අවු 20-23 අතර විය. නිවර්තන කලාපීය රටවල කටුක තත්ත්වයන්ට හැඩගැසීම ස`දහා තරුණ වයසේදීම සේවයට බදවා ගැනීම අවශ්‍ය කෙරිණි. මුල් කාලයෙහි දිවයිනෙහි සේවය කළ බි‍්‍රතාන්‍ය සිවිල් සේවකයන්ගෙන් වැඩි දෙනෙකුම අවුරුදු 20ට වැඩි කාලයක් සේවය කළ අතර, ඇතැම් අය විසින් දිවයින ස්ථිර වාසස්ථානයක් ලෙසද තෝරා ගැනුණි. සිවිල් සේවය තුළ බි‍්‍රතාන්‍ය ඒකාධිකාරය දිගින් දිගටම රදවා ගැනීම ස`දහා ද සේවයට ඉතා අඩු වයසින් ඇතුල් කරවා ගැනීම අවශ්‍ය කෙරිණි.

සංක‍්‍රාන්ති අවධිය - 1931-1946 දක්වා නිලබල තාන්ති‍්‍රක අනුවර්තනය ඇති වු වකවානුවක්  

 

සමාජ හා ආර්ථික වශයෙන් වැදගත් වු වෙනස් කම් රාශියක් ඇති වුයේ ඩොනමෝර් ආණ්ඩුක‍්‍රමය පැවැත කාල පරිච්ඡේදය තුළ දීය. එබැවින් එම කාලපරිච්ඡේදය, ලංකා සිවිල් සේවයේ භූමකාව කෙරෙහි මහත් බලපෑමක් ඇති කළ සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධන සමයක ආරම්භ වී යැයි පහසුවෙන්ම පැවසිය හැකිය. ඩොනමෝර් ආණ්ඩුක‍්‍රමය යටතේ මහජනතාවට අත්වුණු දේශපාලන බලතල හමුවේ, ආණ්ඩුවේ අරමුණු හා පරමාර්ථ බෙහෙවින් සංශෝධනය කළ යුතුවිය. දිවයිනේ යටත් විජිත පරිපාලනයේ ප‍්‍රධානතම අවිය වු සිවිල් සේවය කලින් පැවති තත්ත්වයට ඉදුරාම වෙනස් වු තත්ත්වයකට මුහුණ පෑවේය. වෙනත් අයුරකින් කිවහොත් ආණුඩුකාරවරයාගේ හා නිලලත් සාමාජිකයන්ගේ ආධිපත්‍යය යටතේ පැවති ව්‍යයස්ථාදායකය විසින් පාලනය කරනු ලැබු මෙහෙයවනු ලැබු සිවිල් සේවය, ජනතා ඡුන්දයෙන් පත්වුණු ව්‍යවස්ථාදායකයේ බලපෑමට නතු විය. ජනතා ඡුන්දයෙන් පත්වුණු මෙම ව්‍යවස්ථාදායකයේ අරමුණ වුයේ යටත් විජිත පරිපාලන යන්ත‍්‍රය, සමාජ හා ආර්ථික සංවර්ධන පිළිවෙල කි‍්‍රයාත්මක කිරීමේ යන්ත‍්‍රණයක් බවට පරිවර්තනය කිරීමයි. මෙහි අදහස නම් ඩොනමෝර් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව හදුන්වා දීමත් සම`ග අනුවර්තනය (අනුහුරු වීම* පිළිබ`ද බලගතු අභියෝගයට මුහුණ දීමට ලංකා සිවිල් සේවයට සිදු වු බවයි. මෙහිලා ලංකාවේ අත්දැකීම අද්විතීය වුවකි. තෝරා පත් කරගත් ව්‍යවස්ථාදායකයත් සිවිල් සේවයත් අතර ඇති වුයේ අන්‍යෝන්‍ය අවබෝධයකි. මේ අතර ලාංකීකරණය, සිවිල් සේවයේ කාර්්‍යයක්ෂමතාව, ආකල්ප හා පොදු ප‍්‍රතිරූපය කෙරෙහි බලපෑ හෙයින් නිලබල තන්ත‍්‍රයේ අනුහුරු වීමේ කි‍්‍රයාවලිය පහසු වුයේ ය. තව ද හුදු නීතිය හා සාමය පවත්වා ගැනීමෙන් බදු එකතු කිරීමේ ත් කාර්යයයන්ට වඩා ජාතිය ගොඩ නැගීමේ කාර්යය වැදගත් වන්නේ ය යන කරුණට සංවිධානමය වශයෙන් හා ආකල්පමය වශයෙන් අනුහුරුවීමේ කි‍්‍රයාවලිය මෙම තත්ත්වය වඩාත් සංවිධානය කරලීය.

නිදහසින් පසු සිවිල් සේවය නිලබල තන්ත‍්‍රයේ ප‍්‍රතිචාරශීලිභාවය අවශ්‍ය වු වකවානුවක්  

1948 දී නිදහස ලැබීමත් සම`ග අනුවර්තනය වීමේ ඉතා ම වැදගත් අදියරකට නිලතල යන්ත‍්‍රය මුහුණ පෑවේය. නිදහස් ජනතාවකගේ අභලාෂයන් මුදුන් පත් කරගැනීමට වෙර වඩන ස්වාධීන රාජ්‍යයක ව`ගකීම් ඉටු කිරීම දැන් ඔවුනට පැවරුණේය. ආර්ථිකය හැඩගැස්වීමේ හා සමාජ ශුභ සාධනය ඇති කිරීමේ ව`ගකීමද නව රජය වෙත පැවරිණි. සියලූම ඌන සංවර්ධත රටවලට මෙන් ම ලංකාණ්ඩුවට ද සංවර්ධන කි‍්‍රයාදාමයන් වැඩිදියුණු කිරීමේලා වැඩි කාර්යයභාරයක් පවරා ගැනීමට සිදු ව තිබිණි. ආර්ථික වර්ධනය හා සමාජ ශුභසාධනය සදහා වු අවධාරණය හේතුවෙන් සිවිල් සේවය නව මුහුණුවරක් ගැනීම අවශ්‍ය විය. ඩොනමෝර් ව්‍යවස්ථාව යටතේ ඇති කරන ලද ඇතැම් වෙනස්කම් හේතු කොටගෙන සිවිල් සේවය නිදහස් රටකට සරිලන ආකාරයේ වෙනස්වීම්වලට යම් පමණකට නැඹුරුව තිබුණේ වී නමුත්, ආර්ථික සංවර්ධනය ස`දහා වන වැදගත් කාර්යයන් මෙහෙයවීම සදහා ඔවුන් පොළඹවාලීම අවශ්‍ය විය. සිවිල් සේවය මෙම අනුවර්තනයට හා සැකැස්මට අවශ්‍ය පරිදි හැඩගැසෙනු ඇත යන විශ්වාසය මත එය ප‍්‍රමුඛතම පරිපාලන සේවාව වශයෙන් ස්ථාපනය කැරිණි. මීට තවත් හේතුවක් වුයේ 1948 දී දේශපාලන බලය හිමිකර ගත් නායකත්වය, ඩොනමෝර් ව්‍යවස්ථාව යටතේද බලතල සහිතව සිටීමයි. සමාජ පසුබිම, දර්ශනය, ප‍්‍රවණතා හා ආකල්ප අතින් දේශපාලන නායකත්වය සහ සිවිල් සේවය අතර පැවති සමානතා මෙම අනුවර්තනයට තවත් පහසුවක් විය. සමාජ සංස්කෘතික මුලයන් අතින් දේශපාලන නායකයන් හා නිලබල තන්ත‍්‍රය අතර පැවති මෙම සමානත්වය හේතු කොට ගෙන දෙපාර්ශ‍්‍රවය අතර සුහදශීලි සබ`දතාවක් ගොඩ නැගුණි.

නි`දහස ලැබීම හා ආර්ථික හා සමාජ සංවර්ධන අභිලාෂ

ඌන සංවර්ධිත බොහෝ රටවල මෙන්ම නි`දහසින් පසු ලංකාවෙහි ද දේශපාලඥයන් තමන් වෙත පැවරුණු කාර්යභාරය ලෙස කල්පනා ලෙස පසුබෑමකට ලක් ව තිබු ආර්ථිකය නවීකරණය කිරීම හා එමගින් ජීවණ තත්ත්වය නංවාලීම ඔස්සේ වර්ධනය වන ජනගහනයට අවශ්‍ය ඵලදායි රැුකියා අවශ්‍යතා ව්‍යාප්ත කිරීමයි. දේශපාලන නායකත්වයේ ආර්ථික චින්තනය විප්ලවීය වෙනසකට භාජනය නොවුවද 1931 පටන් අඛණ්ඩ වෙනස්කම් ඇති වී තිබිණි. දිවයිනේ ආර්ථිකය විවිධාංගිකරණය කිරීම එහි මුඛ්‍ය පරමාර්ථය විය. කෘෂිකර්මය ව්‍යාප්ත කිරීම හා ආහාර නිශ්පාදනය නංවාලීම කෙරෙහි ඇති වුයේ නවතම උද්‍යෝගයකි. කාර්මික සංවර්ධන අවශ්‍යතාවද හදුනා ගනු ලැබිණි. මේ සියල්ලටම වඩා වැ`දගත් වුයේ තම රටේ ආර්ථික සම්පත් පිළිබ`ද වැඩි පාලනයක් ලාංකිකයනට හිමිවිය යුතුය යන හැගීම් ය.

බදවා ගැනීමේ පටිපාටිය

2.1 රාජ්‍ය සේවයේ සෑම තනතුරකටත්, ඉදින් යම් තනතුරක් කිසියම් ශ්‍රේණියකට නොහොත් සේවයකට අයත් වන්නේ නම් ඒ සෑම ශ්‍රේණියකට නොහොත් සේවයකටත්, තනතුරෙහි වැටුප් පරිමාණය, අවශ්‍යය සුදුසුකම්, වයස් සීමාවන් සහ අදාළ අනෙකුත් විස්තර නිශ්චිතව ඇතුළත් කර අදාළ දෙපාර්තමේන්තුව විසින් බ`දවා ගැනීමේ පටිපාටියක් පිළියෙල කර 2.2 සිට 2.5 දක්වා වු උපවගන්ති ප‍්‍රකාර අනුමැතිය ලබා ගත යුතුයි. 

2.1.1 රාජ්‍ය සේවයෙහි තනතුරක් ස`දහා දැනටමත් අනුමත කර ගෙන ඇති බ`දවා ගැනීමේ පටිපාටි ඉදිරියේ දි කළ හැකි සංශෝධනයන්ට යටත්ව තවදුරටත් බල පැවැත්වේ. 

2.1.2 මෙහි දෙවනි පරිශිෂ්ටනයෙහි දැක්වෙන ආකෘතිය අනුව බදවා ගැනීමේ කෙටුම්පත් පටිපාටි පිළිවෙල කලයුතුය.

පත් කිරීමේ බලය

4.1 පත් කිරීමේ බලය අමාත්‍ය මණ්ඩලය වෙත පැවරී ඇති අතර අමාත්‍යාංශයක අතිරේක ලේකම්වරයෙකු, දෙපාර්තමේන්තු, ප‍්‍රධානියෙකු, දිසාපති/ දිස්ති‍්‍රක් ලේකම්වරයෙකු සහ ජ්‍යෙෂ්ඨ සහකාර ලේකම්වරයෙකු සම්බන්ධයෙන් අමාත්‍යමණ්ඩලය මෙම බලතල කෙලින්ම කි‍්‍රයාත්මක කරනු ඇත.

4.2 අනිකුත් සියලූම වර්ගවල රජයේ නිලධරයන් පත් කිරීමේ බලය අමාත්‍ය මණ්ඩලය විසින් රාජ්‍ය සේවා කොමිසමට පවරා ඇත.

4.2.1පහත ස`දහන් නිළධරයන් හැර රාජ්‍ය සේවයේ මාණ්ඩලික ශ්‍රේණියට අයත් අනෙකුත් සියලූම නිලධරයන් පත් කිරීමේ බලය රාජ්‍ය සේවා කොමිසම අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන්ට පවරා ඇත.

(අ* ඒකාබද්ධ සේවයකට නොගැනෙන, විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ සහ මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ මාණ්ඩලික ශ්‍රේණියේ නිලධරයෙකු සම්බන්ධයෙන් පත් කිරීමේ බලධරයා ජනාධිපති ලේකම්වරයාය

(ආ* අමාත්‍යාංශයක් යටතට නොගැනෙන සහ ඒකාබද්ධ සේවයකට අයත් නොවන මාණ්ඩලික ශ්‍රේණියේ නිලධරයෙකු සම්බන්ධයෙන් පත් කිරීමේ බලධරයා දෙපාර්තමේන්තු ප‍්‍රධානියාය.

4.2.2 ඒකාබද්ධ සේවයකට අයත් මාණ්ඩලික ශ්‍රේණියේ නිළධරයෙකු සම්බන්ධයෙන් පත් කිරීමේ බලධරයා රාජ්‍ය පරිපාලන විෂය භාර අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයාය.

විශ‍්‍රාම වැටුප් හිමි තනතුර හා විශ‍්‍රාම වැටුප් හිමිකම

6.1 ස්ථිර තනතුරක් අවශ්‍යයෙන්ම විශ‍්‍රාම වැටුප් හිමි තනතුරක් නොවන්නේය. විශ‍්‍රාම වැටුප් හිමි තනතුරක් වශයෙන් සැලකෙන්නේ විශ‍්‍රාම වැටුප් ව්‍යවස්ථාව යටතේ උප ලේඛනගත කරන ලද ස්ථිර තනතුරක් පමණකි. විශ‍්‍රාම වැටුප් ව්‍යවස්ථාව යටතේ තනතුරක් එලෙස උප ලේඛන ගත කරනු ලබන්නේ රාජ්‍ය පරිපාලන විෂයභාර අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයාගේ බලය පිටය.

6.2 විශ‍්‍රාම වැටුප් හිමි නිළධරයෙකු වනාහි විශ‍්‍රාම වැටුප් ව්‍යවස්ථාවේ 2 වන වගන්තිය යටතේ විශ‍්‍රාම වැටුප් හිමි තනතුරක් ලෙස උප ලේඛනගත කර ඇති තනතුරකට විශ‍්‍රාම වැටුප් හිමි නිළධරයෙකු හැටියට පත් කරනු ලබන තැනැත්තෙකි.

6.3 විශ‍්‍රාම වැටුප් හිමි තනතුරක් දරන තැනැත්තෙකු අවශ්‍යයෙන්ම විශ‍්‍රාම වැටුප් හිමි තැනැත්තෙකු නොවන්නේය. උදාහරණයක් වශයෙන්, විශේෂ හේතු නිසා විශ‍්‍රාම වැටුප් හිමි තනතුරකට ගිවිසුමක් පිට හෝ විශ‍්‍රාම වැටුප් අහිමි පදනම මත හෝ පත්වීමක් දිය හැකිය.

වැටුප්

1.1වැටුප් නිගමනය කිරීමේ කාර්යය, ආයතන අධ්‍යයක්ෂක ජනරාල් සහ මහා භාණ්ඩාගාරයේ අයවැය අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් අන්‍යොන්‍ය උපදෙස් ලබා ගනිමින් සමීප සහයෝගයකින් කි‍්‍රයා කළ යුතු කාර්යයකි. ඒ ඒ තනතුරුවලට හෝ ශ්‍රේණිවලට රාජ්‍ය සේවයේ තත්කාල වැටුප් ව්‍යුහය තුළ වැටුප් පරිමාණ නියම කරනුයේ ආයතන අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් විසිනි. අලූත් වැටුප් පරිමාණ සකස් කිරීමෙන්, පොදු වැටුප් ව්‍යුහය සමස්තයක් වශයෙන් ප‍්‍රතිශෝධනය කිරීමෙත් ව`ගකීම පැවරී ඇත්තේ මුදල් අමාත්‍යාංශය වෙතය.

1.2 අලුත් තනතුරක් ස`දහා නියම කළ යුතු වැටුපක් හෝ වැටුප් ප‍්‍රමාණයක් තීරණය කිරීම, එවැනි වැටුපක් හෝ වැටුප් පරිමාණයක් පවත්නා වැටුප් ව්‍යුහය තුළට ගැනෙන්නේ නම් මහා භාණ්ඩාගාරයේ හා ආයතන අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්ගේ එක`ගතාවය මත සිදු කෙරේ.

1.3 එසේ අනුමත කළ ගාස්තු ප‍්‍රමාණ හා වැටුප් පරිමාණ අනුව වැටුප් ගෙවිය යුතුය. ඇස්තමේන්තුවල වෙනත් ගාස්තු ප‍්‍රමාණ හෝ පරිමාණ හෝ ස`දහන් වු පමණින් අනුමත ගාස්තු ප‍්‍රමාණ හෝ පරිමාණ වෙනස් නොකළ යුතුය.

1.4 මහා භාණ්ඩාගාරයේ කළමනාකරණ සේවා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් විසින් ඇති කරන ලද, වැටුප් පරිපාණ නියමව නැති අලූත් තනතුරුවලට වැටුප් පරිමාණ නියම කිරීම ස`දහා වන සියලූම අලූත් යෝජනා ගැන ඉහත 1.2 හි පරිදි කටයුතු කළ අතර, එවැනි පුර්ව එක`ගතාවයක් නොමැතිව එම යෝජනා ඊළ`ග මුදල් වර්ෂයේ ඇස්තමේන්තුවලට ඇතුළත් කළ යුතුය.

1.5 යම් වැටුපක් ප‍්‍රතිශෝධනය කළ විට එසේ කළ යුතු බවට කරන ලද නියෝගයේ අන් අයුරකින් නිශ්චිත වශයෙන් ස`දහන් කර නැත්නම් ප‍්‍රතිශෝධිත වැටුප් කි‍්‍රයාත්මක විය යුත්තේ එම ප‍්‍රතිශෝධනය නියෝග කළ දින සිටය.

1.6 නිවාඩු ලබා නොගෙන සේවයට නොපැමිණි කාල පරිච්ඡේදයක් සම්බන්ධයෙන් නිළධරයෙකුට විරුද්ධව ගත හැකි විනයානුකූල කි‍්‍රයා මාර්ග කුමක් වුව ද ඔහුට එම කාල පරිච්ාඡු්දය වෙනුවෙන් වැටුප් කිසිවක් නොගෙවිය යුතුය.

1.7 වැඩ තහනම් කරන් ලැබ සිටින නිළධරයෙකුගේ පඩිනඩි 7 වගන්තිය යටතේ තීරණය කළ යුතුය.

1.8 සිය තනතුර අත් හැර ගිය නිළධරයෙකුට තනතුර අත්හැර ගිය දා සිට කිසිම වැටුපක් හිමිනොවේ. එසේම ඔහුට ගෙවිය යුතු කවර මුදලකින් වුවද කලින් දැන්වීමක් නොකිරීම වෙනුවෙන් මසට වැටුපට සමාන මුදලක් අය කර ගත යුතුය.

19 වන සංශෝධනය යටතේ පරිපාලන සේවයේ සිදු වු වෙනස්කම්

විගණන සේවා කොමිසන් සභාව, ප‍්‍රසම්පාදන කොමිසන් සභාව ස්ථාපිත කිරීම. 

19වන සංශෝධනය මගින් දුෂණය පිටුදැකීම ස`දහා දැනට පවතින කොමිෂන් සභාවලට අමතරව තවත් කොමිෂන් සභා දෙකක් පිහිටු වීමට යෝජනා කරන ලදී. ඒ ප‍්‍රසම්පාදන කොමිසන් සභාව හා විගණන කොමිසන් සභාව කොමිෂන් සභා දෙකයි. මෙම ප‍්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභාවෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ සියලූම රජයේ ආයතන විසින් කරනු ලබන භාණ්ඩ සහ සේවා වැඩ උපදේශක සේවා ස`දහා පටිපාටි හා උපමාන අනුව කටයුතු කරන්නේ දැයි සොයා බැලීමටත්, විශේෂයෙන් එම භාණ්ඩ හා සේවා සපයා ගැනීම ස`දහා කොන්ත‍්‍රාත්කරුවන් තෝරා ගැනීම පිළිබ`ද සොයා බලා ඒ කටයුතු නියමිත පරිදි සිදු වී නොමැති නම් ඒ පිළිබ`ද අවශ්‍ය පියවර ගැනීමය.

19වන ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් පිහිටුවීමට යෝජනා කරන ලද ප‍්‍රසම්පාදන කොමිසන් සභාවට කි‍්‍රයාපාටි හා උපමාන සකස් කිරීමටත් රජයේ ආයතන අනුව ඒ උපමාන අනුව කටයුතු කරනවාදැයි සොයා බැලීමටත් බලතල ලබා දී ඇති නමුත් ඒ කි‍්‍රයා පටිපාටි හා උපමානවලට අනුව අනුකූලව කටයුතු නොකරන ආයතන සම්බන්ධයෙන් කිසිදු පියවරක් ගැනීමට බලය ලබා දෙන විධිවිධාන ඇතුළත් නොකරන ලදී.

19වන සංශෝධනය හදුන්වා දුන් මේ විධිවිධානවලින් කොමිෂන් සභාවට කටයුතු කළ හැකි වන්නේ ඔවුන් විසින් විමර්ශනය කොට සොයා ගනු ලබන දුෂිත කි(යාවක් උචිත බලධරයන් වෙත වාර්තා කිරීම පමණි. ඒ සංශෝධනයේ උචිත බලධරයන් වෙත වාර්තා කිරීම පමණි. ඒ සංශෝධනයේ උචිත බලධරයන් කවුරුද යන්න අර්ථනිරූපණය කර නැත. යම් රාජ්‍ය ආයතනයක පාලක මණ්ඩලයට ඉහළින් ඇති එකම ආයතනය ජනාධිපතිවරයා හෝ කැබිනට් මණ්ඩලය හෝ ඒ අයත් වන ආයතනය අමාත්‍යාංශයේ අමාත්‍යවරයාය.

මේ අනුව කොමිෂන් සභාව විසින් සොයා ගනු ලබන යම් දුෂණයක් පිළිබ`දව වාර්තා කළ හැකි වන්නේ අමාත්‍යවරයකු නම් ඔහුට විරුද්ධව කටයුතු කිරීමට කොමිසන් සභාවට පුලූවන්කමක් නැත. මක් නිසාද යත් කොමිෂන් සභාවට විමර්ශනය කළ හැක්කේ රාජ්‍ය ආයතනයකට එරෙහිව පමණි. මේ සංශෝධනයේ දැක්වෙන රාජ්‍යය ආයතනය යන අර්ථ නිරූපනයට ජනාධිපතිවරයා හෝ අමාත්‍යය මණ්ඩලය හෝ අමාත්‍යවරයා හෝ ඇතුළත් නොවේ. ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයා හෝ අමාතය මණ්ඩලය හෝ පිළිබ`දව කළ හැකි විමර්ශනයක් නැත. 

නමුත් මෙම ප‍්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභාවට සාමාජිකයන් පත්කිරීමත් සිදු කර නැත. ඒ පිළිබ`ද කිසිදු චෝදනාවක් විපක්ෂයද සිදු කර නැත. තමන් බලයට පත් වු විට මේ කොමිෂන් සභාව පාරාවළල්ලක් වනු ඇති බව ඔවුහු දනිති. මෙයින් පැහැදිලි වන්නේ දුෂණය දුරු කිරීම තම අරමුණ බවට 19 වන සංශෝධනය ප‍්‍රවර්ධනය කළ අයගේ කියාපෑම් සම්පුර්ණ ප්‍රෝඩාවක් වෙයි.

20 වන සියවසේ සංශෝධනය යටතේ පරිපාලන සේවයේ සිදු වු වෙනස්කම් 

අල්ලස් කොමිෂන් සභාවට දී තිබුණ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාමය පිළිගැනීම ඉවත් කිරීම. 

මෙහි ප‍්‍රතිවිපාකය වන්නේ අනාගත ආණ්ඩුවකට සරළ බහුතරයකින් ( පාර්ලිමේන්තුවේ අඩක් ඡුන්දය දීමෙන් * කොමිෂන් සභාව අහෝසි කිරීමට හැකි වීමය. වර්තමානයේ දී එහි අණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාමය පිළිගැනීම හේතු කරගෙන එය අහෝසි කිරීමේ උත්සහයකට එසේ කිරීම ස`දහා පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත‍්‍රීන්ගෙන් 2/3 බහුතරයක් ඡුන්දය දීම අවශ්‍යය කෙරේ.

රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයින් පත් කිරීමේ හා ඉවත් කිරීමේ බලය ජනාධිපතිවරයාට / වරියට තිබේ.

මෙය කොමිෂන් සභාවේ ස්වාධීනත්වයට හානිකර අන්දමින් බලපාන්නා වු රාජ්‍ය සේවාවේ ස්වාධීනත්වය බි`ද දැමීමේ ප‍්‍රතිවිපාකයන් ඇති කරන්නා වු සංචරණය නොකරුණු බලයක් කොමිෂන් සභාව සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපතිවරයාට/වරියට ලබා දෙයි. වත්මන් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයින් පත්කිරීමට හා ඉවත් කිරීමට ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ අනුමැතිය අවශ්‍යය වේ.

අධිකරණ කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයින් පත් කිරීමේ තනි බලය ජනාධිපතිවරයාට/වරියට තිබේ.

යෝජිත සංශෝධනය යටතේ ඔවුන්ගේ ශේෂ්ඨත්වය හා ප‍්‍රථම අවස්ථා අධිකරණයක විනිසුරුවරයෙකු/ වරියක වශයෙන් සේවය කිරීමේ අධිකරණමය පලපුරුද්ද නොසලකා ශේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවන් දෙදෙනෙකු අධිකරණ සේවා කොමිසන් සභාවේ සාමාජිකයින් ලෙස පත් කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට/වරියට හැකිය. වත්මන් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව පත්වීම් කිරීමේ දී විනිසුරුවන්ගේ ජේ්‍යෂ්ඨත්වය සලකා බැලිය යුත්තේ කෙසේ දැයි පැහැදිලිව දක්වයි.

මැතිවරණ කොමිසන් සභාවේ බලතල අඩුකිරීම 

යෝජිත සංශෝධනය මැතිවරණ හෝ ජනමත විචාරණයක් පැවතීම සෘජුවම විෂය කාරණා සම්බන්ධයෙන් මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව විසින් නිකුත් කරනු ලබන උපමාන සීමා කර 104 ආ(අ*(,* ව්‍යවස්ථාව හදුන්වා දීමට උත්සහා කරයි. රාජ්‍ය සේවයට සම්බන්ධ හෝ රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාවේ හෝ අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාවේ පරිපාලන සීමාව තුළට වැටෙන කිසිදු කාරණයකට අදාළ උපමාන නිකුත් කිරීමට සාමාජිකයින් පත් කිරීමට හා මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට බලය නොපරනු ඇත.

ජාතික ප‍්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභා අහෝසි කිරීම

මෙය 19වන සංශෝධනය 156 හා සිට 156 ඌ දක්වා ව්‍යවස්ථා ම`ගින් හදුන්වා දෙනු ලැබු අතර යෝජිත සංශෝධන යටතේ අහෝසි කරනු ඇත.