වියළුණු කතරක ගිමන්හල

 සාහිත්‍යය විමර්ශනය / පුර්ව අධ්‍යයන විමර්ශනය

සාහිත්‍ය විමර්ශනය පර්යේෂණ යෝජනාවලියක ඇති වැ`දගත්ම අංගයකි. සාහිත්‍යය විමර්ශනය යන්නෙන් අ`දහස් කරන්නේ, අධ්‍යයනයට භාජනය කරන තේමාවට නැතහොත් ගැටලූවට සම්බන්ධව පවත්නා ශාස්ති‍්‍රය ඥානය, විචාරාත්මක ඇස්තමේන්තුවකට ලක් කිරීමයි. එය පවතින ශාස්ති‍්‍රය සාහිත්‍යය, අදාළ න්‍යාය, සංකල්ප, විග‍්‍රහ, තොරතුරු, නිගමන යනාදිය සම`ග විචාරාත්මක සංවාදයට එළඹීමට පර්යේෂකයාට අවකාශ සපයයි. පර්යේෂණ යෝජනාවලිය ලියන අවස්ථාවේ දී සකස් කරන හරවත් සාහිත්‍යය විමර්ශනයක් නිබන්ධනය ලියන අවස්ථාවේදී ද ප‍්‍රයෝජනවත්ය.

යෝජිත පර්යේෂණය ම`ගින්, පර්යේෂණයට ලක් කෙරෙන කේෂ්ත‍්‍රය හා සම්බන්ධ ව, සංක්ෂිප්ත විමර්ශනයක් සැළැස්මේ මෙම පියවරෙහි ඇතුළත් කළ යුතු වේ. එම`ගින් මීට පෙර මෙම ගැටලූවට අදාළ ක්ෂේත‍්‍රය ආශි‍්‍රතව සිදු කරන ලද, ප‍්‍රමුඛ ඒවායින් තම පර්යේෂණයේ යුක්තභාවය තහවුරු කළ යුතු වේ. එහිදී තමන් අවධානයට ලක් කිරීමට යෝජිත ක්ෂේත‍්‍රය, මෙන් ම පුර්ව අධ්‍යයනවලට ම`ග හැරී ඇති අන්දම, මෙන්ම පුර්ව අධ්‍යයනවල අන්තර්ගතය, පර්යේෂයකයින්ගේ නම්, අදාළ පර්යේෂණ කෘති/පර්යේෂණ වාර්තා ලිපි, ආදිය ඇතුළත් මුලාශ‍්‍ර දත්ත උපුටා දක්වමින්, සම්පිණ්ඩිත ව මෙම පියවර ලිවිය යුතුය.

සාහිත්‍යය විමර්ශනය තුළින් ගැටලූව හදුනා ගැනීමට මෙන්ම පර්යේෂණ ක‍්‍රමවේදය සකස් කර ගැනීමට ද පහසුවක් වේ. සාහිත්‍යය විමර්ශනයේ දී අංශ 4ක් යටතේ ඉදිරිපත් කිරීමේ අවශ්‍යතාව ජාතික අධ්‍යාපන හා පර්යේෂණ හා ඇ`ගයීමේ මධ්‍යස්ථානය පෙන්වා දේ.

x සාමන්‍ය සාහිත්‍ය

x පෙර සාහිත්‍ය අනාවරණ 

x යෝජිත අධ්‍යයනයට සමාන වු සුවිශේෂි අධ්‍යයනය

x ක‍්‍රමවේදය හා සම්බන්ධ හා සාහිත්‍යය 

සාහිත්‍යය විමර්ශනය යනු සාහිත්‍ය මුලාශ‍්‍ර විස්තර කිරීම නොවේ. යෝජිත පර්යේෂණය ස`දහා පෙර අනාවරණයක් කොතෙක් දුරට වැ`දගත් වේ දැයි හේතු සහිතව විග‍්‍රහ කිරීමයි.

සාහිත්‍ය විමර්ශණයේ දී න්‍යායාත්මක විමර්ශනය හා අනුභාවික යනුවෙන් ප‍්‍රධාන කොටස් දෙකක් යටතේ විස්තර කළ හැකිය.

සාහිත්‍යය විමර්ශනයකදී වැ`දගත් වන කරුණු 05කි.

x පර්යේෂණ ගැටලූව ඉස්මතු කිරීම

x සංසන්දනය කිරීම

ඒ ස`දහා වාද, විවාද, තර්ක ආදිය පිළිබ`ද අවධානය යොමු කළ යුතුය. තම න්‍යාය සම`ග සංසන්දනය තම න්‍යායේ පරතරය තේරුම් ගනිමින් ඊට වැඩි අවධානයක් යොමු කිරීම තම ක‍්‍රමය හා තෝරා ගත් පර්යේෂණයේ න්‍යායන්, ක‍්‍රමවේදය, අඩුපාඩු සහ එහි පවතින විද්‍යාත්මකභාවය සොයා බැලීම ආවරණය නොවු කරුණු සොයා ගැනීම.

x සමාන අසමානතා 

ක‍්‍රමවේදය, අරමුණ, තේමාව ආදියෙහි කුමන පර්යේෂණයේද වඩාත් සාර්ථකව ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ ? ඊට හේතු කුමන ප‍්‍රවේශයද වඩාත් හො`ද සහ යුක්ති සහගත.

x විවේචන

යුක්ති සහගත බව හා වලංගුභාවය උපුටා දැක්වීම ම`ගින් විවේචනයට ලක් කිරීම.

x පර්යේෂකයාගේ පර්යේෂණ න්‍යායන් තම න්‍යාය වෙනස් වන්නේ කෙසේද (ක‍්‍රමවේදය, අරමුණ, තේමාව*

සාහිත්‍යය විමර්ශනයේ පියවර

1පියවර

අදාළ සාහිත්‍ය පිළිබ`ද පුළුල් ග‍්‍රන්ථ නාමාවලියක් සකස් කර ගනී. 

පළ වී ඇති ග‍්‍රන්ථ මෙන්ම, ශාස්ති‍්‍රය ස`ගරාවල ලිපි ද, පළ නොවී ඇති අත්පිටපත්, වාර්තා ආදියද මෙය එකතු කළ හැකිය. එහෙත් වඩාත් වැදගත් වන්නේ මුද්‍රණයෙන් ප‍්‍රකාශයට පත් වී ඇති ශාස්ති‍්‍රය සාහිත්‍යය සහ මුද්‍රණය කර ඇති ශාස්ති‍්‍රය සාහිත්‍යය හා මුද්‍රණය කර නැති පශ්චාත් උපාධි නිබන්ධන යන මේවාය. ග‍්‍රන්ථවලිය සකස් කිරීමේ දී පස් ආකාර සාහිත්‍යයක් ගැන සොයා බලයි.

 පිටරටවල පලවී ඇති නැතහොත් තුලනාත්මක සාහිත්‍යය

 මේ රටේ පල කර ඇති සාහිත්‍යය

 න්‍යායික සාහිත්‍යය

 අනුනාමික සාහිත්‍යය

 මුද්‍රණයෙන් ඵල නොකළ සාහිත්‍යය

ලෝක මට්ටමේ නැතහොත් තුලනාත්මක සාහිත්‍යය

පිටරටවල මුද්‍රිත පොත්වල මෙන්ම ශාස්ති‍්‍රය ස`ගරාවලද විශේෂයෙන්ම පශ්චාත් උපාධි අපේක්ෂකයන්ට තමන්ගේ ක්ෂේත‍්‍රයට සම්බන්ධ තුලනාත්මක සාහිත්‍යය ගැන දැනුමක් තිබිය යුතු යැයි අපේක්ෂා කෙරේ. 

න්‍යායික සාහිත්‍යය

මේවා සාමාන්‍යයෙන් පවතින්නේ විශ්වීය මට්ටමේ සාහිත්‍යයේ ය. ලංකාවේ පළවන ශාස්ති‍්‍රය සාහිත්‍යයේ න්‍යායික සාකච්චා දක්නට ලැබෙන්නේ අඩුවෙනි.

මුද්‍රණයෙන් පළ නොවු සාහිත්‍යය

මේවා ඛාණ්ඩ 2කි. 

 පළමු වැන්න පශ්චාත් උපාධිවලට ඉදිරිපත් කර, එහෙත් මුද්‍රණයෙන් පළ වී නැති නිබන්ධනය

 දෙවැන්න ප‍්‍රතිපත්ති අධ්‍යයනයන් ස`දහා රජයේ ආයතන, විදේශ ආධාර දෙන ආයතන, රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන යනාදිය විසින් කර ඇති සමීක්ෂණ වාර්තාය

(2* දෙවැනි පියවරේදි තම සාහිත්‍යය විමර්ශනය පියවර 03කින් කිරීමට පර්යේෂකයාට පුලූවන 

2 පියවර

තම සාහිත්‍ය විමර්ශනය පියවර 03කින් සමන්විත විය යුතුය. 

 විමර්ශනය කරන එක් එක් කෘතියේ ඇති ප‍්‍රධාන තර්ක විග‍්‍රහය හා නිගමනය සාරාංශ කිරීම.

 ඉහත විග‍්‍රහයේ හා තර්කවල ඇති ශක්තිය මෙන්ම අඩුපාඩුද සාකච්චා කිරීමයි. 

 මෙහිදී විමර්ශනය කරන සාහිත්‍යයන් තමන්ගේ යෝජිත පර්යේෂණයට ලැබෙන ආලෝකය ගැන කෙටියෙන් විස්තර කිරීමට ද පර්යේෂකයාට පුලූවන

3 පියවර

විමර්ශනය කරන සාහිත්‍යය සමස්තයක් ලෙස ගෙන එක් එක් කෘතීන් විමර්ශනය කිරීමේ දී ලබාගත් විචාරාත්මක අ`දහස් සංයෝග කර යළි ඉදිරිපත් කිරීමක් කළ හැකිය. පවත්නා දැනුම සමස්ථයක් වශයෙන් ගත්විට එහි ඇති හිස්තැන් හදුනාගෙන ඒවාට අවධානය යොමු කිරීමට ඉඩ ලැබෙන්නේ එවිටය.

සාහිත්‍යය විමර්ශනය හැදින්වීමේ දී ඔබගේ අරමුණ විය යුත්තේ තම අධ්‍යයන ක්ෂේත‍්‍රයට අදාළව මේවන තෙක් පැවති ස්ථාපිත ඥානය එහි ප‍්‍රබලතා සහ දුබලතා ද සම`ගින් පාඨකයා වෙත ගෙන ඒමයි. සාහිත්‍යය විමර්ශනය මගින් උපදේශනාත්මක සංකල්පයකින් යුක්තව නිශ්චිත විවරණයක් කළ යුතු වෙයි. එය පවත්නා කෘති ලයිස්තුව පිළිබ`ද හුදු විස්තරයක් හෝ ඒවා පිළිබ`ද සාරාංශවල එකතුවක් නොවිය යුතුය. සාර්ථක සාහිත්‍යය විමර්ශනයක් කිරීමට දෙයාකාරයක හැකියාවක් තිබිය යුතුය.

1. තොරතුරු අන්වේෂණය - සාහිත්‍යය කාර්්‍යක්ෂමව සුපරීක්ෂා කොට ඵලදායි කෘති සොයා ගැනීමට ඇති හැකියාව

2. විවේචනාත්මක අර්ඝනය - අපක්ෂපාති හා වටිනා අධ්‍යයන හදුනා ගැනීමට විවේචනාත්මක මුලධර්ම භාවිතා කිරීමට ඇති හැකියාව

මෙලෙස සාහිත්‍ය විමර්ශන ම`ගින් වැ`දගත් කාර්යයන් කිහිපයක් ඉටු වේ. ඒවා නම්

 පර්යේෂණය මගින් මැනවින් විවරණිත ක්ෂේත‍්‍රයක් නැවත පිරීක්සීම නොකෙරෙන බව නිශ්චිත ලෙස දැනගැනීම.

 පර්යේෂණය ස`දහා පදනම සැකසු පුර්වගාමීන් හදුනා ගැනීම.

 පර්යේෂණ ගැටලූව පිළිබ`ද ඔබගේ දැනුම ප‍්‍රදර්ශනය කිරීම.

 පර්යේෂණ ගැටලූවට අදාළ න්‍යායික හා පර්යේෂණාත්මක වාදවිෂයන් පිළිබ`ද ඔබගේ අවබෝධය ප‍්‍රදර්ශනය කිරීම.

 අදාළ සාහිත්‍යයික තොරතුරු විචාර පුර්වක අර්ඝනය කිරීමෙහිලා ඔබගේ හැකියාව පෙන්වා දීම.

 පවත්නා සාහිත්‍යය සමෝධානය කිරීමට සහ සංස්ලේෂණය කිරීමට ඇති හැකියාව පෙන්වා දීම.

 පර්යේෂණය ස`දහා නව න්‍යායික අන්තර්දෘෂ්ඨීන් හෝ නව හැඩයන් සහිත සංකල්පික රාමුවක් සම්පාදනය කිරීම. 

සාහිත්‍යය විමර්ශනය තේමාත්මක වර්ගීකරණය

හුදෙක් සාහිත්‍ය විමර්ශනය සංවිධානාත්මකව ඉදිරිපත් කිරීම පර්යේෂණ කි‍්‍රයාවලියෙහි යෙදෙන්න් පොදුවේ මුහුණ දෙන අභියෝග සහ අඩුපාඩු රාශියකි. එනම්,

x හුදෙක් ග‍්‍රන්ථනාමාවලියක් පමණක් ඉදිරිපත් කිරීම.

x කෘති ගැන කෙටි හැදින්වීමක් පමණක් ඉදිරිපත් කිරීම.

x විමර්ශනයක් කළත් එය කෘතිවල අකාරදිමය අනුපිළිවෙලට ඉදිරිපත් කිරීම

පළමුවන දෙක කිසිසේත්ම සාහිත්‍යය විමර්ශනයක් නොවන අතර තුන්වැන්න ගුණාත්මක වශයෙන් දුප්පත් සාහිත්‍යය විමරශනයකි. සාහිත්‍යය විමර්ශනය ගුණාත්මක ලෙස ඉහළ මට්ටමකින් නිර්මාණාත්මකව ඉදිරිපත් කළ හැක්කේ සාහිත්‍යය විමර්ශනය තේමාත්මකව ව්‍යුහයක් තුළ සංවිධානය කොට ඉදිරිපත් කිරීමෙනි. එසේ කිරීමට විමර්ශිත සාහිත්‍යය තේමාත්මක ලෙස වර්ගීකරණය කළ යුතුය. එම තේමාත්මක වර්ගීකරණය තුළින් පර්යේෂකයාගේ විචාරාත්මක හැකියාව ද ප‍්‍රදර්ශනය වේ. විමර්ශිත සාහිත්‍යය තේමාත්මක වර්ගීකරණය අනුව සංවිධානය කිරීමට නොයෙක ක‍්‍රම තිබිය හැකිය. 

විමර්ශනය කරන සාහිත්‍යය වර්ගීකරණය කරන තේමා සහ ශිර්ෂ කල් ඇතිව තීරණය කළ යුතු දෙයක් නොවේ. ඒවා විමර්ශනයට භාජනය කළ සාහිත්‍යයේ සමස්තය තුළින් මතුවිය යුතුය. එලෙස නිර්මාණාත්මකව සහ තේමාත්මකව ව්‍යුහගත කරන සාහිත්‍යය විමර්ශනයකින් තම පරීක්ෂණයට දෙන පණිවුඩය නම් තමන් පරිණත ශාස්තිී‍්‍රය ශික්ෂණයක් අත්පත් කරගෙන ඇත යන්නයි.

සාහිත්‍ය විමර්ශනයක් පර්යේෂකයාට පර්යේෂණ කාර්්‍යයේදි පහත ආකාරයෙන් වැදගත් වේ

x තමන් අධ්‍යයනය කරන තේමාවට සම්බන්ධව පවත්නා ශාස්ති‍්‍රය සාහිත්‍යයේ ඇති හිස්තැන් හ`දුනාගැනීමට එම`ගින් පර්යේෂකයාට හැකිය

x තමන් අධ්‍යයනය කරන තේමාවට අදාළ ඉතාම සමකාලීන අධ්‍යයන න්‍යාය, විග‍්‍රහ ගැන හදුනා ගැනීමට ඒම`ගින් පර්යේෂකයාට හැකියාව ලැබේ.

x ශාස්ති‍්‍රය පර්යේෂණ සාහිත්‍යය හදුනාගැනීම ම`ගින් තමන්ගේම පර්යේෂණ ගැටලූව, පර්යේෂණ ප‍්‍රශ්ණ, විධික‍්‍රම, න්‍යායකරණය යන මේවා වඩාත් තියුණු සහ සුසංගත කර ගැනීම ස`දහා එම සාහිත්‍යයේ ආලෝකය පර්යේෂකයාට ආධාර කරයි.

x තමන් ගවේෂණය කරනු ලබන ගැටලූව අලූත් එකක් බව පෙන්වා දීමට පර්යේෂකයාට හැකිවිය යුතුය. මෙය කළ හැකි වන්නේ හරවත් සාහිත්‍යය විමර්ශනයක් මගිනි.

මෙවැනි සාහිත්‍ය විමර්ශනයන් තුළින් පර්යේෂණයටත් පර්යේෂකයාටත් මහ`ගු පිටුවහලක් සපයයි. ඒ අනුව පර්යේෂකයා පරිණත ශාස්ති‍්‍රය ශික්ෂණයකින්, පුලූල් දැක්මකින් යුක්ත හරවත් පර්යේෂණයක් සිදු කිරීමේ පර්යේෂකයා සතු ශක්තිය සන්නද්ද කිරීම, විචාරාත්මක සාහිත්‍යය විමර්ශන හැකියාව සාහිත්‍යය විමර්ශනය තුළින් පර්යේෂකයා හිමිකර ගනු ලබයි. එනම් මතුපිටින් කෙරෙන නොගැඹුරු, සරල සාහිත්‍යය විමර්ශනයකින් තොර ශාස්තී‍්‍රය කෞශල්‍ය පිළිබ`ද ඥාන විචාර තුළින් පුලූල් දැක්මක් මෙන්ම පුලූල් අවබෝධයකට ම`ගපෙන්වනු ලබයි. පර්යේෂණයේ ක‍්‍රමවත් සාහිත්‍යය විමර්ශනයක් තුළින් සාර්ථක උපන්‍යාසයක් ගොඩනගා ගත හැකි වේ. මේ මගින් පර්යේෂණවල දී සාහිත්‍යය විමර්ශණය සිදු කිරීමේ වැ`දගත්කම විග‍්‍රහ කළ හැකිය.